Brandveiligheid bij afvalbedrijven in Nederland

In de laatste jaren heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) samen met de brandweer in Rotterdam-Rijnmond een toename gezien van branden bij afvalbedrijven. Het Landelijk Expertisecentrum Industriële Veiligheid (LEC IV) wil zich inzetten om de brandveiligheid bij dergelijke bedrijven te verhogen. Daarom heeft het LEC IV het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) gevraagd onderzoek uit te voeren om inzicht te krijgen in de brandveiligheid bij afvalbedrijven.

In hoofdstuk 1 is de belangrijkste literatuur rondom branden bij afvalbedrijven gepresenteerd. Het blijkt dat opslagplaatsen van afval het meest worden genoemd als brandlocatie en dat zelfontbranding de voornaamste oorzaak van afvalbranden is. Daarnaast zijn ook (lithium-ion) batterijen een veelvoorkomende brandoorzaak. Vaak is de brandoorzaak echter onbekend; de reden waarom is onduidelijk. Uit een risicoassessment blijken algemeen of huisafval, batterijen, elektronisch afval en papier het hoogste risico op brand te geven.

In hoofdstuk 2 is op basis van de data van de ILT een analyse gemaakt van de branden die in Nederland hebben plaatsgevonden bij afvalbedrijven en die door de ILT zijn geregistreerd. In totaal zijn in de tijdsperiode van 1 januari 2015 tot 1 mei 2022 696 branden geregistreerd. Het valt op dat na enkele jaren van stijging vanaf 2015 het aantal branden in de afvalsector zich in de jaren 2019 en 2020 lijkt te stabiliseren. Ook blijkt dat in de warmere maanden van het jaar het aantal branden groter is dan in de koudere maanden. Brand vindt gedurende de hele week plaats en lijkt daarmee niet gekoppeld te kunnen worden aan werkdagen. Driekwart van de branden is een brand in een bulkopslag geweest. Een groot gedeelte van de bekende brandoorzaken is te herleiden naar broei.

Op basis van de analyse van een zevental casussen zijn in hoofdstuk 3 een aantal zaken vastgesteld. De eerste is dat aanwezige (preventieve) voorzieningen zich veelal niet richten op een berg afval of schroot. Daarnaast blijken afvalstapels soms groter of hoger te zijn dan opgenomen in de vergunning, wat kan leiden tot een snellere branduitbreiding, een langduriger brandweerinzet en overlast voor de omgeving. Branduitbreiding naar aangrenzende percelen heeft niet plaatsgevonden. Ten slotte is vastgesteld dat in geen van de gevallen in de omgevings- of milieuvergunning maatregelen zijn genomen om de impact op de omgeving te beperken.