Kosten van grondstoffenwinning uit AEEA
Geopolitieke instabiliteit, toegankelijkheid van specifieke mineralen en afnemende reserves veroorzaken risico’s in de waardeketen. Hierdoor neemt de strategische relevantie van het winnen van grondstoffen uit afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) in de EU toe. Dit artikel onderzoekt de hoeveelheden kritieke grondstoffen (CRMs) die afkomstig zijn uit AEEA-stromen vanuit het perspectief van uitputting.
Lange tijd zijn de recyclingdoelen uitsluitend gebaseerd op massa-verzameling en recyclingpercentages. In artikel is onderzocht wat de mogelijke beperkingen van deze aanpak kunnen zijn met behulp van een exergie-gebaseerde indicator genaamd thermodynamische zeldzaamheid. Deze indicator vertegenwoordigt de exergiekosten die nodig zijn voor het produceren van materialen vanuit het onbewerkte gesteente tot aan de markt. Italië is als casus gebruikt om de toepassing van de indicator op macroniveau (nationaal) en microniveau (bedrijf) te verkennen voor de productcategorieën “kleine elektronica” en “schermen en monitoren.”
De schattingen tonen aanzienlijke verschillen tussen de massa en zeldzaamheid van materialen binnen Italiaanse AEEA-stromen. Hoewel ijzer meer dan 70% van het gewicht van de geanalyseerde productcategorieën vertegenwoordigt, is het goed voor minder dan 15% van de zeldzaamheid. Op dezelfde manier hebben verschillende CRMs met een kleine massa een hogere zeldzaamheidswaarde, zoals wolfraam met minder dan 0,1% van de massa en meer dan 6% van de zeldzaamheid. Tevens wordt de beleidscontext belicht, waarbij wordt betoogd dat thermodynamische zeldzaamheid nieuwe inzichten kan bieden ter ondersteuning van besluitvormingsprocessen met betrekking tot het einde van de levensduur van AEEA, bijvoorbeeld voor doelstellingen en normen voor recycling om materialenmonitoring en herstelopties te prioriteren.
Deel deze publicatie
Andere relevante publicaties
Onderzoek consumenten stimuleren naar circulair gedrag
Consumenten zeggen steeds vaker dat zij circulair willen kiezen, maar in de praktijk blijkt dat circulariteit zelden de belangrijkste reden is voor een aankoop. Het onderzoek laat zien dat mensen sneller kiezen voor tweedehands, refurbished of gerepareerde producten wanneer deze laagdrempelig te vinden zijn en geen extra gedoe opleveren, en dat scepsis over kwaliteit of onbekende modellen een grote barrière kan vormen.
Monitor duurzaam leven
Uit de Monitor Duurzaam Leven 2025 blijkt dat Nederlanders juist binnen de circulaire economie het meest ontvankelijk zijn voor verandering. Het merendeel van de mensen staat positief tegenover circulaire keuzes zoals minder kopen, refurbished of tweedehands aanschaffen, repareren en letten op materialen met een lagere milieu-impact.
