Recycling van kritische grondstoffen in de toekomst
Eindrapport CEWASTE-project
Veilige toegang tot kritieke grondstoffen is cruciaal om onze hightech levensstijl in stand te houden en het concurrentievermogen van Europese bedrijven veilig te stellen. Kritieke grondstoffen spelen ook een grote rol in de defensie- en hernieuwbare energie-industrie. Europa blijft te afhankelijk van buitenlandse aanvoer en daarom blijft de toegang tot bepaalde grondstoffen onzeker. Hoewel recycling een van de belangrijkste manieren is om kritieke grondstoffen minder kritiek te maken, ligt het recyclingpercentage van de meeste bijna nul. Recycling is voor de meeste kritieke grondstoffen economisch niet aantrekkelijk, vanwege enerzijds de enorme kapitaalbehoefte bij de ontwikkeling van technologieën en anderzijds de lage en volatiele prijzen van kritieke grondstoffen.
Het CEWASTE-consortium is van mening dat de verantwoordelijkheid voor het ondernemen van acties om de recycling van kritieke grondstoffen te vergroten bij verschillende actoren in de waardeketen ligt; het is een maatschappelijke uitdaging. Met het oog hierop moeten de bevoegde autoriteiten de terugwinning van kritieke grondstoffen economisch haalbaar maken. CEWASTE raadt onder andere het volgende aan:
- Terugwinning van specifieke kritieke grondstoffen zou door de wetgeving voorgeschreven moeten worden.
- Aanvullende marktprikkels dienen zoveel mogelijk het gebruik van secundaire kritische grondstoffen in nieuwe producten te stimuleren.
- Er moeten financiële of fiscale stimulansen worden gebruikt om de economische levensvatbaarheid van het terugwinnen van kritieke grondstoffen en het gebruik van secundaire kritieke grondstoffen te stimuleren.
- Platforms waar de vraag naar gerecycleerde componenten, materialen en kritieke grondstoffen het aanbod ontmoet, moeten worden bevorderd.
- Actoren die betrokken zijn bij de inzameling van e-waste moeten het belang van recycling van kritieke grondstoffen onder de aandacht brengen.
Deel deze publicatie
Andere relevante publicaties
Onderzoek consumenten stimuleren naar circulair gedrag
Consumenten zeggen steeds vaker dat zij circulair willen kiezen, maar in de praktijk blijkt dat circulariteit zelden de belangrijkste reden is voor een aankoop. Het onderzoek laat zien dat mensen sneller kiezen voor tweedehands, refurbished of gerepareerde producten wanneer deze laagdrempelig te vinden zijn en geen extra gedoe opleveren, en dat scepsis over kwaliteit of onbekende modellen een grote barrière kan vormen.
Monitor duurzaam leven
Uit de Monitor Duurzaam Leven 2025 blijkt dat Nederlanders juist binnen de circulaire economie het meest ontvankelijk zijn voor verandering. Het merendeel van de mensen staat positief tegenover circulaire keuzes zoals minder kopen, refurbished of tweedehands aanschaffen, repareren en letten op materialen met een lagere milieu-impact.
Onderzoek naar effectiviteit en efficiëntie van PRO’s
In dit onderzoek is beoordeeld hoe het Nederlandse systeem voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor e-waste functioneert en hoe dit zich verhoudt tot systemen in andere Europese landen. Daarbij is gekeken naar zowel effectiviteit (zoals inzameling en recycling) als efficiëntie (kosten en organisatie) in vijf internationale casestudies.